WIA, ofwel de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen, is een begrip dat vaak voorbijkomt in gesprekken over arbeidsongeschiktheid en sociale zekerheid. Maar wat betekent WIA eigenlijk? En wanneer kom je ervoor in aanmerking? Dat gaan we in dit artikel allemaal uitleggen.
Wat is WIA?
WIA staat voor Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen. Het is een vangnet voor mensen die door ziekte of handicap niet meer kunnen werken. Deze wet zorgt ervoor dat je, ondanks het wegvallen van werk, toch inkomen hebt.
Daarnaast helpt de WIA bij het zoeken naar geschikt werk als dat mogelijk is. Het doel is om mensen te ondersteunen en te stimuleren om, indien haalbaar, weer actief deel te nemen aan het arbeidsproces.
Het is een soort financieel vangnet dat wordt ingezet op momenten waarop de mogelijkheid tot werken beperkt is, waardoor een zekere mate van financiële stabiliteit behouden blijft.
Wanneer kom je in aanmerking voor WIA?
Niet automatisch heeft iedereen recht op de WIA. Om hiervoor in aanmerking te komen, is het belangrijk dat je daadwerkelijk niet meer in staat bent om te werken. Vanwege een ziekte of een handicap. Dit moet officieel worden vastgesteld door een arts. Dit proces bestaat uit een aantal stappen:
- Ziekmelden bij de werkgever: Als je merkt dat je niet meer kunt werken, meld je dit bij je werkgever. Dit is het startpunt van het hele proces
- Contact met de bedrijfsarts: Een bedrijfsarts beoordeelt je gezondheidstoestand en kijkt naar je arbeidsongeschiktheid. Deze beoordeling is cruciaal voor verdere stappen
- Aanvraag WIA bij UWV: Na de beoordeling van de bedrijfsarts, dien je een aanvraag in bij het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen). Dit is het officiële begin van het WIA proces
- WIA keuring: Het UWV voert een keuring uit om de mate van arbeidsongeschiktheid vast te stellen. Hieruit komt een percentage dat aangeeft in hoeverre je nog in staat bent om te werken
- Besluit en uitkering: Op basis van de keuring neemt het UWV een besluit over toekenning van de WIA uitkering. Afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid, kom je in aanmerking voor een passende regeling binnen de WIA
Variaties van de WIA uitkering
Omdat er veel verschillende varianten zijn op problemen en verzuim, zijn er ook verschillende varianten van de WIA uitkering. Een arbeidsdeskundige in Sittard kan samen met UWV beslissen welke uitkering geschikt is voor de situatie. Dit zijn een aantal van de varianten:
WGA
WGA, oftewel werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten, is er voor mensen die nog wel een deel kunnen werken, ook al is dat niet zo veel als voorheen. Met deze regeling krijg je een uitkering voor het deel van je inkomen dat je niet meer kunt verdienen.
Wat WGA bijzonder maakt, is dat het je aanmoedigt om weer aan het werk te gaan, zelfs als dat maar gedeeltelijk is. Het idee hierachter is om mensen te helpen weer aan de slag te gaan en actief deel te nemen aan werk, zelfs als dat niet op hetzelfde niveau is als voorheen.
IVA
IVA, wat staat voor inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten, is er speciaal voor mensen die echt niet meer kunnen werken en waar weinig tot geen kans op herstel is. Met IVA krijg je een hogere uitkering dan bijvoorbeeld bij WGA, omdat het gericht is op langdurige en volledige arbeidsongeschiktheid.
Het doel van IVA is om financiële ondersteuning te bieden aan mensen die niet in staat zijn om weer aan het werk te gaan. Dus als werken echt niet meer mogelijk is vanwege gezondheidsredenen, kan IVA helpen om toch inkomsten te hebben en financiële stabiliteit te bieden. Het is een vorm van steun die is ontworpen voor langdurige situaties waarin werkhervatting niet realistisch is.
Wajong
Wajong, de Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten, richt zich op jonge mensen die al op jonge leeftijd een ziekte of handicap hebben gekregen, wat het vinden van werk bemoeilijkt. Naast financiële ondersteuning biedt Wajong begeleiding bij het zoeken naar werk. Het is bedoeld om jongeren met een beperking te ondersteunen en hen te begeleiden bij het vinden van passend werk, zodat ze kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt en actief betrokken kunnen zijn in de samenleving.
Ziektewet
De Ziektewet is bedoeld voor werknemers die ziek worden maar geen werkgever meer hebben. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren na tijdelijk werk. De Ziektewet voorziet in financiële ondersteuning tijdens ziekte en is van toepassing in situaties waarin een tijdelijk dienstverband is beëindigd.
De WIA beschermt je inkomen als je door ziekte of handicap niet kunt werken. WGA, IVA, Wajong en Ziektewet zijn verschillende soorten uitkeringen die passen bij verschillende situaties. Het doel is altijd om je te helpen weer mee te doen in de maatschappij, op een manier die bij jou past. Zo wordt de weg naar herstel en werk makkelijker begaanbaar.
