Betekenis van omgevingsmanagement
Leestijd: 3 minutenWanneer een groot bouwproject van start gaat, ontstaat al snel commotie in de buurt. Arbeiders, machines, lawaai, afzettingen – plotseling moet iedereen zich aanpassen. Maar wat als je dit chaos kon voorkomen door simpelweg goed te luisteren naar de omgeving? Dat is precies wat omgevingsmanagement doet. Dit concept zorgt ervoor dat grote infrastructurele projecten en bouwwerkzaamheden niet alleen technisch goed verlopen, maar ook met respect voor de mensen die ervan hinder ondervinden. Wat is omgevingsmanagement en waarom is het essentieel? Omgevingsmanagement is het systematisch in kaart brengen en behartigen van alle aspecten en belangen van omgevingspartijen en stakeholders rond een project. Het gaat verder dan alleen communicatie – het draait om het vroegtijdig signaleren van zorgen, het voorkomen van conflicten en het creëren van draagvlak voor het project. Bij alle infrastructurele projecten en bouw- en herinrichtingswerkzaamheden is goede communicatie en afstemming met de omgeving essentieel. Strategisch omgevingsmanagement is hierbij onmisbaar: door al in een vroeg stadium systematisch te kijken naar de belangen, zorgen en knelpunten van de omgeving en betrokken partijen, borgen we een sterk fundament voor het project. Het belang van een structurele aanpak kan niet worden overschat. Projecten met omgevingsmanagement soepeler verlopen, omgevingsmanagement vertraging of hogere kosten voorkomt, en met omgevingsmanagement vertrouwen en draagvlak van een project creëert. Dit betekent dat de aannemer zich volledig op het werk kan concentreren, terwijl een gespecialiseerde omgevingsmanager zorgt voor een harmonieus contact met de buurt. De rol van de omgevingsmanager en praktische activiteiten Een omgevingsmanager is de schakel tussen opdrachtgever, opdrachtnemer en betrokkenen. De omgevingsmanager zorgt ervoor dat iedereen tijdens een project op de hoogte is van ontwikkelingen, vooruitzichten en gevolgen. Het werk van een omgevingsmanager begint met een cruciale fase: de omgevingsscan, waarbij de omgeving in kaart wordt gebracht en een analyse komt van de zaken waarmee een bouwer rekening moet houden. Dit inhoudt het inventariseren van stakeholders, het bepalen van mogelijke hinder (geluidshinder, verkeershinder, lichthinder en andere overlast), en het identificeren van gevoelige locaties zoals scholen, ziekenhuizen en sportverenigingen. De praktische activiteiten van omgevingsmanagement zijn divers. Ze omvatten stakeholders-management, het beheer van klachten en meldingen, het versturen van bewonersbrieven en magazines met duidelijke visuele ondersteuning, organisatie van informatiebijeenkomsten, en het beheren van omgevingsapps voor wekelijkse updates. Emoties kunnen hoog oplopen tijdens bijeenkomsten. Gespreksleiders zorgen voor een open, constructief gesprek waarin iedereen zijn stem kan laten horen, zodat er aan vertrouwen wordt gebouwd. Verder behoort tot omgevingsmanagement ook het monitoren van impact op bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid. Een BLVC-plan (Beheer, Leefbaarheid, Veiligheid en Communicatie) vormt voor elk project een integraal hulpmiddel om de impact op de omgeving te beheersen. Participatie en samenwerking: de sleutel tot succes Een cruciaal element van goed omgevingsmanagement is participatie. Participatie is de sleutel tot een gedragen project. Vanaf de eerste fase halen we wensen, vragen en zorgen op bij omwonenden, bedrijven en andere stakeholders. Dit gebeurt via onder meer informatiebijeenkomsten, enquêtes en de inzet van omgevingsapps. Door participatie actief te organiseren, vergroten we het draagvlak, laten we betrokkenen invloed uitoefenen op leefbaarheid, bereikbaarheid en veiligheid en voorkomen we misverstanden. Dit betekent dat omwonenden niet passief toekijken, maar actief betrokken worden bij de besluitvorming. Dit leidt er niet alleen toe dat problemen voorkomen worden, maar ook dat het uiteindelijke project meer draagvlak geniet. Bij ingewikkelde projecten kunnen belangen flink botsen. Gespreksleiders en mediators zijn getraind om in deze situaties gesprekken constructief te begeleiden, zodat mediation zorgt voor openheid, begrip en het vinden van gezamenlijke oplossingen. Omgevingsmanagement in het kader van de Omgevingswet In Nederland speelt de Omgevingswet een belangrijke rol. De komst van de Omgevingswet vraagt om een integrale aanpak, waarbij participatie, communicatie en helderheid centraal staan. De Omgevingswet biedt meer ruimte voor maatwerk, maar vraagt ook om extra inzet op leefbaarheid, veiligheid, communicatie en samenwerking met de omgeving. Omgevingsmanagement is niet alleen een praktische noodzaak, maar ook een normatieve verplichting geworden. Het zorgt ervoor dat grote projecten niet voorbijgaan aan de belangen van burgers en bedrijven in de omgeving, maar juist deze belangen centraal stellen. Voor meer praktische informatie over hoe omgevingsmanagement in projecten wordt ingezet, raadpleeg je De Omgevingsverbinder voor meer details over omgevingsmanagement.