De kat is al duizenden jaren een van de populairste huisdieren, maar stamt van nature af van niet-gedomesticeerde wilde katten. En soms als je goed oplet zie je dat ‘wilde’ gedrag nog terug in het speelgedrag van jouw schattige poes of kater.
Eigenschappen van katten
De huiskat is een complex schepsel en helaas kunnen er problemen ontstaan voor katten omdat we soms hun natuurlijke driften en reacties niet begrijpen. Inzicht in het soort omgeving waarin zij het liefst vertoeven, hun sociale structuur, voedingspatronen en zelfs toiletgewoonten kan van invloed zijn op beslissingen over hun verzorging die een aanzienlijk voordeel hebben voor hun levenskwaliteit. Je kunt daarnaast altijd advies inwinnen bij webshops voor kattenliefhebbers, dierenwinkel of dierenarts. Hier zijn negen kenmerken die alle gezelschapskatten gemeen hebben, samen met enkele voorbeelden van de impact die ze kunnen hebben op jouw relatie met je kat.
Jager
De kat heeft zich fysiek en gedragsmatig ontwikkeld tot een gespecialiseerd jager en een roofdier dat boven aan de voedselketen staat; gemotiveerd en gedreven door de aanblik en het geluid van een prooi. Om een succesvolle jager te zijn, zal het natuurlijke ritme van de kat zich aanpassen aan de tijd wanneer zijn belangrijkste prooi van kleine wezens actief en kwetsbaar is – meestal bij zonsopgang en zonsondergang.
Carnivoor
De kat is zo’n succesvolle jager geweest dat het nooit nodig is geweest om terug te vallen op plantaardig materiaal om zijn dieet te ondersteunen, waardoor hij zich heeft ontwikkeld tot een obligate carnivoor, niet in staat om te overleven of te gedijen zonder de voedingsbestanddelen die in vlees worden gevonden.
Territorium
Territorium is de ruimte die een kat normaal gesproken zou verdedigen en die de middelen omhult die de kat nodig heeft om te overleven, te gedijen en zijn normale gedragsrepertoire uit te voeren.
Behendig
De unieke combinatie van evenwicht, coördinatie, flexibiliteit en kracht van de kat stelt hem in staat zijn driedimensionale omgeving te verkennen en te benutten, geruisloos te jagen en aan gevaar te ontsnappen. Het stelt de kat ook in staat om zijn vacht in perfecte conditie te houden met de flexibiliteit om zichzelf vaak en efficiënt te verzorgen. Katten zijn fysiologisch aangepast aan korte, regelmatige activiteitspieken in plaats van aan lange periodes.
Geurgevoelig
De kat is zeer gevoelig voor geuren, geluiden en trillingen die door mensen niet worden opgemerkt. Katten gebruiken geur en hun scherpe reukzin als communicatiemiddel met elkaar en om hun territorium af te bakenen – meestal om andere katten op een afstand te houden (behalve wanneer ze op zoek zijn naar partners of naar geurmarkerende leden van hun katachtige groep). Katten gebruiken geur afkomstig van klieren in het gezicht en op het lichaam, maar ook urine en zelfs uitwerpselen in verschillende omstandigheden.
Zelfredzaam
De kat hoeft geen soortgenoten in de buurt te hebben – de kat kan voor zichzelf jagen, zijn eigen hol vinden en zijn eigen territorium verdedigen. Hij kan zichzelf schoon houden, zijn klauwen scherp houden en zichzelf beschermen door zich zeer bewust te zijn van zijn omgeving en zijn behendigheid, snelheid en kracht te gebruiken om zichzelf uit de problemen te halen. Als hij voelt dat ontsnappen geen optie is, zal hij zijn jachtwapens gebruiken om zichzelf te verdedigen. Wanneer hij voor de voortplanting andere katten moet ontmoeten, is hij vruchtbaar en heeft hij goede moederinstincten. Katten hebben geen biologische behoefte aan gezelschap zoals honden (en mensen) – zij zijn gelukkig in hun eentje. Katten vormen geen gestructureerde roedels zoals honden en er is geen dominantiehiërarchie tussen een groep katten.
Zeer oplettend
Als eenzame jager heeft de kat een zeer gespecialiseerd systeem nodig dat hem in staat stelt zeer snel en succesvol te reageren op voedselkansen en gevaar te vermijden. Als klein wezen zonder roedel of groep om hem te beschermen of te waarschuwen voor gevaren, moet de kat ook zeer reactief zijn. Hij moet zich ook bewust zijn van tekens (gewoonlijk geur) die door zijn soortgenoten worden achtergelaten. Hoewel hij tweederde van de dag slaapt, is hij zich, wanneer hij wakker is, zeer bewust van zijn omgeving.
Emotioneel
De kat wordt misschien niet beschouwd als een emotioneel schepsel, omdat hij niet de gezichtsbehendigheid heeft die soorten als mensen, apen of honden hebben om over te brengen hoe zij zich voelen. Om te overleven moet de kat echter angst, plezier en frustratie voelen, om te leren over de kwaliteit van zijn omgeving en hoe hij zich moet gedragen, en om wat hij leert te integreren in tactieken om te overleven. De natuurlijke reactie van een kat op bedreiging is weglopen en zich verstoppen.
Aanpasbaar
De kat kan overleven en gedijen in een breed scala van milieu- en sociale omstandigheden. Hij kan in groepen leven (gewoonlijk verwant of met een eigen gezelschap) waar voedsel en onderdak in overvloed aanwezig zijn. Hij heeft zich aangepast aan de hoge dichtheid van katten in onze huizen en tuinen. Hij heeft zich aangepast aan een levensstijl die niet noodzakelijkerwijs actief is bij zonsopgang en zonsondergang, maar aan de activiteitspatronen en de beschikbaarheid van voedsel wanneer de eigenaar thuis is, en aan een breed scala van “metgezellen” van mensen tot honden en andere dieren.
